Булган аймгийн Булган сумын нутаг дэвсгэрт малын гоц халдварт үхрийн арьс товруутах өвчин оношлогдож баталгаажсан  тул тус өвчин манай аймагт тархахаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор амьд малын шилжилт хөдөлгөөн болон хурдан морины уралдааныг 2022 оны 8 дугаар сарын 11-ний өдрөөс 9 дүгээр сарын 11-ний өдөр хүртэл нэг сарын хугацаанд хориглох Засаг даргын А/549 тоот захирамж гарлаа. 

      Тус халдварт өвчний онош баталгаажсантай холбоотойгоор өчигдөр аймгийн Онцгой комисс шуурхай хуралдаж, урьдчилан сэргиийлэх цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний талаар хэлэлцсэн.  Захирамжаар  мал, амьтны гоц халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх зорилгоор үзлэг тандалт зохион байгуулж, нийт үхэр сүргийг угаалгандд бүрэн хамруулахыг Мал эмнэлгийн газарт, гоц халдварт өвчний талаар сэрэмжлүүлэг мэдээлэл, зөвлөмжийг малчид иргэдэд хүргэх ажлыг шуурхай зохион байгуулахыг Баян-Өндөр, Жаргалант суманд тус тус үүрэг болголоо.   

Үхрийн арьс товруутах өвчнөөр зөвхөн үхэр өвчилдөг бөгөөд шавж болон шууд хавьтлаар халдвар тархдаг эдийн засгийн хохирол ихтэй халдварт өвчин юм. 

Малчин, мал бүхий иргэдийн анхааралд:

• Өвчний нууц үе – 7-28 хоног.
• Халдвар дамжих зам: Ил шинж тэмдэгтэй эсвэл далд өвчтэй үхэр, тэдгээрийн нуух, нус, шүлс, сүү, арьсны товруу, амьсгалын замаар, бохирлогдсон тэжээл, хачиг, ялаа шумуул зэрэг замаар халдвар тархана.

Өвчин илэрсэн аймаг сумдын хил залгаа малчдын анхаарах зүйл:

•  Өвчний талаар мэдлэгтэй байх /өвчний шинж тэмдэг, халдварлах зам, нууц үе зэргийг мэдэх/
• Малчин үхэр сүргээ байнга ажиглах саалийн үхэртээ арьсны гадуур гараараа илж гүвдрүү үүссэн байгаа эсэхийг шалгаж байх
• Өвчин гарсан газраас мал авахгүй, зарахгүй байх.
• Малын шилжилт хөдөлгөөн хийхгүй байх
• Нэг ус голтой хот айлууд хөршийн холбоогоо сайжруулж нэг нэгэндээ мэдээлэл хүргэх
• Өвчний шинж тэмдэг илэрсэн үед 12 цагийн дотор сумын мал эмнэлгийн тасагт, малын эмчид дуудлага өгнө.