Монгол улсын 3.3 сая иргэн улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт зэрэг бүхий л арга хэлбэрээр Эрдэнэт уулын үр шимийг хүртэж ирсэн тэр цагаас хойш 40 гаруй жил өнгөрчээ. Тэр дундаа цар тахлын 2 жилд Эрдэнэт уулын буян хишгийг улам илүү хүртэж, “Бор уулын минь буян мөн ч их юм даа” хэмээн ярьж бичиж ирсэн. Эрдэнэтийн уурхайчдын өглөө бүр сүслэн залбирдэг, идээ ундааныхаа дээжийг өргөдөг “Эрдэнэ Мандал” овоог хоёр жилд нэг удаа тайхиж байх тухай Ерөнхий захирлын тушаал шийдвэр тэртээ он жилүүдэд гарсан. Хамгийн сүүлд 2015 оны үед энэ овоог тахиж байсан удаатай. Тодорхой шалтгаан, цар тахлын улмаас овооны тахилга хийгдээгүй удсан бол Х.Бадамсүрэн захиралтэй “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн уурхайчид энэ жил хангай дэлхий, лус савдгаа аргадаж, газар усаа баясан цэнгүүлэхийн тулд овооны тахилгыг хийхээр болжээ. Энэ талаар “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Ерөнхий захирлын Нийгмийн асуудал эрхэлсэн орлогч захирал Ц.Бат-Энх болон Орхон аймгийн Бурханы шашны хийдийн төлөөллүүдийн хамт хэвлэлийн бага хурал зохион байгуулав.

Энэ үеэр Нийгмийн асуудал эрхэлсэн орлогч захирал Ц.Бат-Энх “ Уурхайчид гэлтгүй Эрдэнэтчүүд бид цар тахал зэрэг тодорхой шалтгааны улмаас сүүлийн 6 жил Эрдэнэ Мандал овоогоо тахиж чадаагүй. Энэ жил үйлдвэрийн удирдлагууд ярилцаад Эрдэнэ Мандал овоог 2022 оны зургаадугаар сарын 8, 9-ний билэгт сайн өдрүүдээр тахихаар бэлтгэл ажлаа хангаад байна. Зургаадугаар сарын 8-н буюу лхагва гарагт бид уламжлал ёсоор Долоон бурхан одоо тахина. Цэнгэлдэх хүрээлэн буюу наадмын талбайн урд талын энгэрт зохион байгуулна. Энэ өдөр нар 20.47 цагт жаргана. Харин 9-ний өдөр буюу пүрэв гарагийн өглөө 06.00 цагаас Эрдэнэ Мандал овоогоо тахина. Эрдэнэ Мандал овоон дээр эмэгтэй хүн гардаггүй. Тиймээс айл гэрийн ноён нуруу болсон эрдэнэтийн эрчүүд та бүхнийг өглөөний овоо тахилгад оролцохыг урьж байна. Энэ өдрийн орой 19.00 цагаас Цэнгэлдэх хүрээлэнд Монголын бурхан шашинтны төв Гандантэгчинлэн хийдийн хамба, номун хан, гавж лам Д.Чойжамц өөрийн биеэр залран ирж Эрдэнэтийн ард түмэнд номын авшиг хүртээх арга хэмжээ болно. Дан ганц эрдэнэтчүүд гэлтгүй Монгол улсын 3.3 сая иргэн олон жил Эрдэнэт уулын буян хишгийг хүртэж ирсэн. Ялангуяа цар тахлын жилүүдэд 3.3 сая иргэн, 900 гаруй мянган айл, өрх ус дулаан, тог, цахилгааны хөнгөлөлтөөр бор уулын буяныг хүртсэн. Үүнд өнгөрсөн 2021 онд л гэхэд 1.1 их наяд төгрөгийг Эрдэнэт үйлдвэрээс зарцуулсан. Газар эхийнхээ хэвлийгээс үр шимийг нь хүртэж байгаа уурхайчдын хувьд уул ус, лус савдаг, газрын эздээ тахиж тайж, баярлуулах үүрэгтэй.

Монголчуудын өнө эртнээс шүтэн биширч ирсэн Долоон бурхан одоо жаяг дэгийнх нь дагуу тахих ёстой. Энэ бол бидний үүрэг, уламжлал юм. Аюул осолгүй, тайван амгалан, хүний амь нас эрстэхгүй ажиллаж амьдрахад газар эхтэйгээ хүйн холбоотой амьдардаг монголчуудын хувьд ач холбогдолтой арга хэмжээ, зан үйл гэж үзэн энэ удаагийн Эрдэнэ Мандал овоо, Долоон бурхан одны тахилгыг зохион байгуулах гэж байна. Эрдэнэт хотод үйл ажиллагаа эрхэлдэг бурханы шашны 7 хийд, Говийн догшин ноён хутагт Данзанравжаагийн байгуулсан Хамрын хийдийн лам нар оролцоно. Миний бие 2009, 2011 онд болсон тахилгын арга хэмжээг зохион байгуулах ажлыг ахалж байсан. Тухайн үеийн цагдаагийн байгууллага 50-60 мянган хүн цугласан тухай мэдээлж байсан. Энэ жилийн хувьд ч Эрдэнэт хотын иргэд, сүсэгтэн олон ихээр цуглах байх гэж төлөвлөн ажиллаж байна. Тиймээс аймгийн ЗДТГ, цагдаа, Онцгой байдлын байгууллага, Хот тохижуулах газар гээд бүхий л байгууллагатай хамтран ажиллаж байна. Овоо тахилгыг зохион байгуулахаар 200 гаруй хүнтэй баг ажиллаж байгаа. Долоон бурхан одыг тахихад сүсүгтэн олны хувьд ямар нэгэн тооны хязгаар байхгүй. Харин зургаадугаар сарын 9-ний 19.00 цагт эхлэх Д.Чойжамц хамбын Номын авшиг хүртээх арга хэмжээ Цэнгэлдэхэд болно. Цэнгэлдэх маань багтаамжийн хувьд хүний тоо хязгаарлахаар өөр арга байхгүй. Ийм учраас зохион байгуулагчдын зүгээс Баян-Өндөр сумын 22 баг, үйлдвэрийн бүтцийн 28 нэгжид урилга, квот олгож байгаа. Ингээд эрдэнэтчүүд та бүхнийг Эрдэнэ Мандал уул, Долоон бурхан одны тахилгад оролцохыг уръя. Энэ удаагийн тахилгыг эрдэнэтчүүддээ хүртээлтэй, сонсголонтой, үзүүштэй байх тал дээр анхаарч техник, тоног төхөөрөмж, тайз заслын өндөр хэмжээнд зохион байгуулан ажиллахаар зорьж байна” гэлээ.