Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн дарга Н.Лүндэндорж Орхон аймгийн иргэдтэй уулзалт хийнэ гэсэн зарын дагуу “Уурхайчин” соёлын ордны их танхимын үзэгчдийн суудал дүүрсэн байлаа. Энэ ордон 450 хүний суудалтай, Эрдэнэтийн хамгийн том заал юм. Иргэд шүүхийн шинэчлэлийн талаар Н.Лүндэндорж даргын яриаг судлаач эрдэмтнийх нь хувьд анхааралтай сонссон. Дэлхий даяарчлагдаж байгаа учир бусад улс орны хөгжлөөс бид хоцрох ёсгүй. Авлигад өртөхгүйгээр хуулийг шударга үнэнчээр биелүүлэх үүргийг Монголын шүүхээс нэхэхийн тулд шинэчлэх шаардлагатайг Монгол улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж олж харан, шүүхийн шинэчилсэн зургаан багц хуулийг санаачлан хэрэгжүүлж байгаа. Шүүгч нарын цалин ахуй хангамжийг нэмэгдүүлснээр тэд авлигад өртөхгүй гэсэн баталгаа болохгүй. Авч байгаа цалингийнхаа хэмжээнээс илүүг нэхнэ гэсэн байдлаар хандах хүн байна. Харин дэлхий нийтэд тухайн улс орны хөгжлийн гол тулгуур нь шүүхийг авлигаас ангид байлгах нийтлэг жишиг байдаг аж. Монгол улсад хэрэгжиж байгаа шүүхийн шинэтгэлийн үйл явцыг хүний тархинд зөв суулгаж, нутагшуулахад Шүүхийн ерөнхий зөвлөлөөс хөдөө орон нутгийн иргэдийн санал бодлыг сонсож, мэдээлэл өгч байгаа нь үр дүнтэй ажил болж байна. Орхон аймгийн иргэдтэй хийсэн уулзалтын үеэр санал бодлоо хэлсэн иргэдийн яриаг хүргэж байна. О.Хоролмаа: Дунд шатны ажилтнууд хэргийг өөрт ашигтайгаар өөрчилдөг -Би долоон жил яваад, хүүхдийнхээ асуудлыг шийдүүлж чадахгүй байна. Аймгийн Засаг даргын орлогч Энхбатын төрсөн дүү Гансүхийн хийсэн хэргийг миний хүүхэд дээр тохсон. Эрдэнэтийн ард түмэн энэ хэргийн төлөө зүрх сэтгэлээсээ уйлж байгаа. Үнэхээр миний хүүхэд хэрэг хийсэн бол яахав гэж бодох юм. Гэтэл өөр хүний хийсэн хүн алсан хэргийг үүрээд явсанд үнэхээр харамсаж байна. Шүүхэд шинэчлэл явагдаж байгаад би талархаж байна. Би Булганы шүүх, Эрдэнэтийн шүүхэд баярлаж явдаг. Миний хүүхдэд үүсгэсэн хэргийн 26 удаагийн шүүх хурал болж байсан боловч шүүх хурал нь дандаа буцаж, цагаадаж байсан. Сүүлд нь прокурорын дарга байсан Дашням прокурор Дархан руу явуулж, хүүхдийг минь дагаж очиж байгаад тасалж явуулсан. Хэргийг 2,4 сар болоход нэг талд нь шийддэг юм байна лээ, хуулийнхаа заалтаар. Гэтэл манай хүүхдийн хэргийг долоон жил болоход сүүлд нь дагаж явж байгаад хэргийг нь тасалсан. Энд маш их гомдолтой байдаг. Тэгээд би дээд шүүх гээд бүх газраар явсан, Ерөнхийлөгч, Хууль зүйн яамны сайд Нямдорж сайд дээр хүртэл орж байсан. Дээд удирдлага нь шийд гээд явуулахаар Эрдэнэтийн прокурор, цагдаа тэр дороо бужигнаад, хэргийг нь зөвхөн өөртөө ашигтайгаар материал бичээд явуулчихдаг. Дунд шатны байгууллагын ажилтнууд хэргийг өөрт ашигтайгаар өөрчилдөг гэдгийг би долоон жил хүүхдийнхээ хилс хэргийн төлөө яваад бие, сэтгэлээрээ хохирч хэлмэгдэж байж мэдсэн.    Н.Батсуурь: Шүүгч шийдвэр гаргасны төлөө цалингаа нэмүүлнэ гэдэг буруу -Шүүхийн шинэчлэлийн тогтолцоон дотор шүүгчийн цалингийн асуудал гэдэг томоохон сэтгэл зүй явж байгаа юм. Шүүгчийн цалинг өндөр болгочих юм бол шүүгч шударга болчихно гэж яригддаг. Би үүнтэй санал нийлдэггүй. Цаана нь цагдаа, прокурор цалингаа нэмүүлнэ гэж ярих нь. Хэргийг цагдаа дээр мөрдөн байцаагаад шүүх дээр авчирдаг. Шүүгч шийдвэр гаргасныхаа төлөө цалингаа нэмүүлнэ гэдэг буруу. Өндөр цалинтай болчихоор авлигаас ангид байж, авлига авахгүй байна гэсэн ойлголтонд би итгэхгүй байна. Багш хүн 400 мянган төгрөгийн цалинтай байж байгаад 4 сая төгрөг болонгуут сайн заана гэсэнтэй яг адил логик ойлголт. Б.Далх-Очир: Одооны иргэдийн төлөөлөгч үгээ хэлэх эрхтэй болж -Шүүх шинэчлэгдэж байгааг харж, мэдэрч байна. Би яагаад ингэж хэлэх гээд байна гэхээр, 1970-аад оны үед миний бие шүүхийн иргэдийн төлөөлөгчөөр ажиллаж, шүүх хуралд сууж явлаа. Тэр үед иргэдийн төлөөлөгч бол хотны захад босгосон мануухай шиг байлаа. Одооны иргэдийн төлөөлөгч үгээ хэлэх, дүгнэлт өгөх эрхтэй болж. Тэгэхээр шүүхэд шинэчлэл явагдаж байна гэж ойлгож байна. Манай Эрдэнэтийн шүүх дээр энэ талын шинэчлэл сайн хэрэгжиж эхэлсэн. Би нэг шүүх хуралд сууж үзсэн. Өөрчлөгдсөн байна шүү. Ц.Болдбаатар: Сугарын хэргийг шүүж тунгаагаад ард түмэнд хэлээд өгөөч -Үндэсний телевизээр орой болгон Төрийн өмчийн хорооны дарга байсан Сугарын идсэн, уусаныг яриад байдаг. Та нарыг ажлаа хийж чадахгүй байна гэж тэр хүн доромжлоод байдаг юм уу, хаашаа юм бэ. Шүүхийн байгууллага гэж байдаг юм бол та нар хэдэн зуун саяар нь идсэн Сугарын хэргийг шүүж тунгаагаад ард түмэнд хэлээд өгөөч. Арван мянган төгрөг хулгайлсан жирийн хүн өнөөдөр ялтан болчихдог. Ийм шударга бус байдлыг арилгаж, ард түмнээ ялгаварлахаа зогсоогооч. Х.Гэндэн: Сайн хуульч байлаа гээд ёс зүйгүй бол боловсролтой дээрэмчин -Өнөөдөр Монгол улс диплом өвөртөлсөн хуульчиар өтчихсөн. Багтаахаа байгаад, пологтож байна. Ёс зүйтэй хүн олдохоо байсан. Ёс зүйгүй шүүгчид ямар ч хууль атгуулаад хэрэггүй. Тийм учраас ёс зүйтэй хүнээ олж авахад ямар ажил хийх вэ гэдэг сонин байна. Одоо шүүх хурлыг ил болголоо гэсэн. Гэтэл нарийн бичгийн дарга хүүхэн “манай шүүх шинэ учраас чи гар” гэж сурвалжлагчийг хөөж байна. Эндээс харвал яаж шинэчлэгдээд байгаа юм бэ гэж асуумаар байна. Ёс зүйгүй хүн цуглуулчихсан учраас хууль хэрэг байхгүй болсон .Бүх зүйл нь ил тод, сурвалжлагч ажлаа хийгээд гарах ёстой. Боловсролтой дээрэмчин шуламсаас дор гэж үг байдаг. Сайн хуульч байлаа гэхэд ёс зүйгүй бол боловсролтой дээрэмчин. Тэгээд цалинг нь нэмнэ гэдэгт би эсрэг саналтай байна. Одоо танай шүүгчдэд хоёр сая төгрөгийн хахууль өгье гэхэд, авахгүй гэнэ. Болио оо, миний цалингаас бага байна, дөрвөн сая гэж хэлнэ. Үнэн төрх нь ийм байгаа байхгүй юу. М.Мөнхцэцэг