Нидерланд улсын эрдэм шинжилгээний ажилчид одоогоос XI-XII зууны үед бүтээгдсэн байх магадлалтай Будда бурхны цутгамал дүр дотор Мумми хадгалагдаж байгааг илрүүлсэн талаар өмнө нь бид мэдээлж байсан билээ. Уг бурхан багшийн хөшөөг цэвэрлэх буюу сэргээх засварлах гэж байхдаа сонирхолтой зүйлсийг харснаас үүдэн шинжээчид томографаар харахаар болж улмаар дээрх хөшөөн дотроос занданшуулсан шарилаас гадна эртний Хятадын дүрс тэмдэг бүхий цаас ч мөн гарч ирсэн юм. Тодруулбал Мумми болгохоос өмнө дотор эрхтнүүдийг нь бүгдийг нь авч, эрхтэн байх ёстой газруудад нь эртний Хятад бичээс бүхий хуйлсан цааснууд хийсэн байжээ. Тэгвэл Хятадын түүх дурсгал судлаачид, Нидерландын хувь хүний цуглуулгад байгаа 1,000 жилийн настай мумми агуулсан бурхны дүрийг 1995 онд Хятадаас хулгайлсан болохыг тогтоосон ажээ. Тодруулбал Хятадын Фужион мужийн Соёлын өвийг хамгаалах товчоо уг баримлыг тосгоны ариун сүмд байрлуулан өвөг дээдэс нь шүтэн дээдэлж ирснийг батлах зураг, нотлох баримтыг цуглуулсан байна. Янчунь тосгоныхон энэ сарын эхээр бурхны тухай мэдээллийг телевизийн мэдээгээр үзсэн ба үүний дараа мэргэжлийн хүмүүс тосгонд очиж олон тооны гэрэл зураг, түүхийн дурсгалт зүйлс, түүхэн бичлэгүүдийг үзсэний эцэст мумми нь энэ тосгоны нэгэн овгийнхны өвөг дээдэс байсныг тогтоосон гэнэ.Нутгийнханы хэлж буйгаар Янчуний архивын баримтаар мумми нь Жангон Зуши нэртэй нутгийн хүн байгаад 20 орчим насандаа лам болж хүмүүсийг эмчлэн, Буддын ном сургаалыг дэлгэрүүлж алдаршсан байна. Тэр 37 насандаа бие барахад нь түүний шарилыг занданшуулж бурхны дүр дотор залжээ. Сүн улсын үед (960-1279) түүнийг занданшуулж сүмд залснаас хойш тэндээ саяхныг болтол хадгалагдаж байсан гэнэ. Харин одоо тосгоныхон түүний малгай, хувцсыг сүмд хадгалсаар байгааг судлаачид мэдээлжээ. Бурхны дүрийг Унгарын Байгалын түүхийн музейд үргэлжилж байгаа “Муммигийн ертөнц” үзэсгэлэнд үзүүлж байгаа боловч өнгөрсөн Баасан гарагт Нидерланд эзэмшигч нь ямар нэг шалтгаангүйгээр буцааж авсан байна. Уг баримал нь Голландын нэгэн цуглуулагчийн эзэмшилд бүртгэлтэй байгаа ба Европын орнуудаар гарах үзэсгэлэнгийн үзмэрийн нэг хэсэг болгон түр хугацаанд Унгарын байгалийн түүхийн музейд байрлуулаад байсан аж. Унгарын музейд гарч буй үзэсгэлэн өнгөрсөн оны аравдугаар сард нээгдсэн ба ирэх тавдугаар сарын 17 хүртэл үргэлжлэх юм байна. Ямартай ч 1,000 гаруй жилийн настай дэлхийн нийтийн анхаарлын төвд ороод байгаа буддагийн дүртэй уг баримлыг өөрийнх хэмээн батлан эргүүлэн авахаар ажиллаж эхэллээ. Эх сурвалж: new.mn